Hvað vantar í þessa refaveiðitillögu...?

Fram er komin þingsályktunartillaga um framtíðarskipan refaveiða - sem er ágætt í sjálfu sér. Því miður virðist hún hins vegar ekki sérlega vel undirbyggð. Sérstaklega verður að telja fylgiskjölum ábótavant.

Eina fylgiskjalið er frétt þess efnis að tófa hafi verið skotin með kjaftinn fullan af þúfutittlingsungum...! Ekki er eitt einasta skjal sem styður fullyrðinguna um skaðann á fuglalífi á vestfjörðum. Ekkert skjal sem styður fullyrðinguna um að refir hafi við landnám haft verulega takmarkandi áhrif á fuglastofna. Og svo er klikkt út með því að handleiðsla mannsins sé nauðsynleg til að halda öllu í góðu horfi.

Er þetta ekki alveg dæmigert fyrir refaumræðuna???!

Í framangreindu ljósi, hvernig stendur eiginlega á fjölgun heiðagæsa á síðustu árum. Eða jaðrakans??? Étur refurinn kannski ekki heiðagæsir og jaðrakana? Og er eitthvað sem bendir til að þúfutittlingum fari fækkandi?

Fram kemur í plagginu að rannsóknir eigi að vera á hendi vísindamanna en veiðistjórnun á að vera á hendi reyndra veiðimanna. Er þá vísindamönnunum ekki treystandi til að ákvarða veiðiþol stofnsins???

Það er hið besta mál að koma með þingsályktunartillögur um refaveiðar. En má ég þá biðja um að vandað sé til þeirra!

...og já, ég hef séð dýrbitið lamb!

Vilja leyfa refaveiðar

Athugasemdir

[Haukur Brynjólfsson (IP-tala skráð) 28.2.2012 kl. 22:30]

Nei, ekki er vísindamönnum alltaf treystandi til þess að ákvarða veiðiþol stofna, það sýnir nú bara reynslan. Kenningar einhverskonar líffræðinga hafa stundum verið ansi pínlegar, t.d. varðandi rjúpnastofninn og nú í umræðunni um svartfuglastofna. Stórgalin hugmynd að friða til þess að bregðast við ætisskorti. Vandamálið er auðvitað það að menn eru að tjá sig án nægjanlegrar þekkingar á viðfangsefninu. Líklega mótmælir því enginn að refastofninn okkar er nú stærri en við höfum vitað til áður. Að sama skapi eykst þá álagið af refnum á umhverfið; mófugl og aðra bráð. Það þarf ekki heldur að deila um það að refurinn dreyfist út frá svæðum þar sem hann er friðaður, varla þarf að segja líffræðingi það að refir helga sæér óðul og verja þau. Með Stórminnkaðri grenjavinnslu - ógeðfelld veiðiaðferð- er veiðálagi létt af refnum sem kemur stofninum mjög til góða, þetta veldur sennilega röskun sem kemur fram í auknu álagi af völdum refsins. Sem fulltrúi skotveiðmanna í ráðgjafanefnd um villt dýr lagði ég til á sínum tíma að reynt væri að halda nauðsynlegu veiðiálagi á refastofninn með því að greiða há skotlaun fyrir felld hlaupadýr jafnframt sem menn væru hvattir til þess að veiða refi á þeim tíma sem skinnin eru góð og reynt að nýta þau ( heimilisiðnaður minjagripir) jafnframt væri grenjavinnslu hætt nema í þeim einstöku tilfellum að um dýrbíti væri að ræða. Þetta fékk auðvitað engar undirtektir og þótt refurinn sé flott og eftirsóknarvert veiðdýr, sem menn ættu að veið í svona þrjá mánuði á ári, fyrir sportið og skinnin, þá stefnir nú í að grenjaveiðar verði auknar aftur  - því miður.

[Haraldur Rafn Ingvason, 28.2.2012 kl. 23:21]

Veit ekki hvort rjupumalin teljistneitt serstaklega pinleg tho thau seu umdeild. Vardandi svartfuglamalid tha fer eg ekki i felur med mina skodun a theimeins og sja ma i eldri faerslum her a sidunni. I badum tessum malum er a ferd folk sem hefur yfirgripsmikla tekkingu hvad svo sem folki finnst um nidurstodurnar.

Eg er sammala um ad thad vaeri trulega fin hugmynd ad nyta refastofninn ad hlut sem veidistofn fyrir sportveidi. Eg se hins vegar enga astaedu til ad taka upp veidar innan fridlanda.

Thad voru gerd gridarleg mistok a sinum tima thegar Hornstrandafridlandid var stofnad ad ekki skildi fara fram vondud rannsokn a dyralifi svaedisins til ad sja hverju fridunin breytti.

[Þórir Kjartansson, 29.2.2012 kl. 08:47]

Þetta er dálítið svipað mál og með þorskinn.  Sumir virðast halda að þorskstofninn geti stækkað og dafnað ef hann er bara friðaður nóg, burtséð frá því hvort hann hafi nokkuð að éta.  Eins er með refinn. Það er alltaf farið að tala um að það vanti rannsóknir. Rannsóknir eru ágætar en ekki nauðsynlegar á því sem liggur í augum uppi.  Enda held ég að enginn geti mælt á móti því að eitthvað þarf skepnan að éta. Og lang stærstur hluti af æti refsins eru fuglar, ungar þeirra og egg.  Enda þörfin mest á vorin og fyrri part sumars þegar hann er að koma upp yrðlingum og fuglalífið í hámarki. En það er svo alveg sjónarmið út af fyrir sig að láta þetta alveg afskiptalaust og láta náttúruna sjá um þetta sjálfa án afskipta mannsins.  En hræddur er ég um að áður en að refastofninn færi að hrynja úr hor væri fuglaflóran orðin dálítið rýr og síðan færi hann að taka ansi stóran toll af  lömbum og jafnvel fullorðnu fé.  Þessi skepna, eins og allar aðrar drepur allt sem hún ræður við frekar en að drepast úr hungri. 

[Haraldur Rafn Ingvason, 29.2.2012 kl. 10:00]

Vissulega þurfa refir að éta og margir refir þurfa meira að éta en fáir refir. Refir geta líka valdið verulegu staðbundnu tjóni s.s. í æðarvörpum.

Rannsóknir eru ekki nauðsynlegar á því sem liggur í augum uppi segir Þórir. Því langar mig að fá að vita hvað það er sem liggur í augum uppi. 

Liggur í augum uppi að fuglalíf hafi beðið mælanlegan skaða sem rekja má til refa?

Liggur í augum uppi að annað tjón af völdum refa hafi aukist?

Liggur í augum uppi að tjón af völdum refa sé að nálgast kostnaðinn við að halda ref niðri?

Þessum spurningum verður ekki svarað nema með rannsóknum!

Og talandi um kostnað - hver á að bera kostnaðinn af refaveiðum? 

Og svo er það spurningin sem alltaf þarf að spyrja - til hvers er verið að veiða refi?

[Þórir Kjartansson, 29.2.2012 kl. 14:09]

Sæll Haraldur.  Langar að kommenta aðeins á þessar spurningar sem þú veltir upp í framhaldi af innlegginu mínu.

Það er kannski ljótar hugsanir en þegar sérfræðingar tala um að rannsaka þurfi hitt eða þetta sem leikmanninum finnst liggja ljóst fyrir dettur manni oft í hug að þarna vanti einhverja þægilega vinnu.

Ég tala auðvitað um það svæði sem ég þekki best, sem er Mýrdalurinn.  Ég man það langt aftur þegar að fyrsta tófugrenið var unnið hér um miðjann sjötta áratug síðustu aldar.  Þá hafði ekki sést eða fundist greni í Mýrdalnum um áratugaskeið.  Í dag finnast hér á þessu litla svæði a.m.k. tíu greni árlega, þrátt fyrir mjög takmarkaða leit.  Hér eru skotnar að meðaltali á annað hundrað tófur á ári en samt virðist mönnum sem þetta stunda að þeim fjölgi ár frá ári. Það segir sig sjálft að þær lifa ekki á loftinu.

Þó ég geti ekki skreytt mig með einhverri sérfræðingsnafnbót fylgist ég vel með náttúrunni í kringum mig og sé t.d. að skúmurinn á Mýrdalssandinum er ekki fyrr búinn að verpa en hreiðrin eru tæmd.  Sama er að segja um gæsina. Svartbaks og sílamáfsvarp nær horfið. Í Hafursey á Mýrdalssandi var alltaf töluvert af rjúpu.  Hún er nánast horfin en helst sést eitt og eitt par sem felur sig í lúpínunni.  Í heiðarlöndunum þar sem ég smalaði á yngri árum og allt iðaði af mófugli  sést ekkert líf lengur.  Aftur á móti virðist varp mófugla þéttast meira og meira eftir því sem nær dregur mannabústöðum. Skrýtin þróun.  Þar að auki er það vaxandi að hér finnist dýrbitin lömb. Fyrir mér liggur það þess vegna í augum uppi að gríðarleg fjölgun refsins  kemur niður á fugla og dýralífi svæðisins.

Það er engin leið að svara  því hvað borgar sig peningalega í þessum efnum. Það verður alltaf að verulegu leyti huglægt mat.  Menn hafa t.d. ekki tekjur af mófuglavarpi en flestum eru þessir fallegu fuglar mikill yndisauki og hvernig á að meta það til fjár?

Kostnaðurinn tel ég að eigi að skiptast á ríkið og viðkomandi sveitarfélag.

Já og til hvers að veiða refinn?  Eins og ég sagði í fyrra kommentinu mínu er það alveg sjónarmið út af fyrir sig að láta náttúruna bara hafa sinn framgang án afskipta mannsins.  En mannskepnan telur sig nú víst vera herra Jarðarinnar þó hugsanlega sé honum alls ekki trúandi fyrir því.

[Haraldur Rafn Ingvason, 29.2.2012 kl. 15:52]

Takk fyrir þetta, nú erum við að tala saman. Þér fyrirgefast alveg ljótu hugsanirnar - en raunin er sú að sérfræðingarnir fyrir sunnan eru flestir á kafi í vinnu.

Það er ekki deilt um að ref hefur fjölgað mikið og auðvitað hefur sú fjölgun einhver áhrif. Ég þekki vel staðbundin áhrif á æðarvarp svo dæmi sé nefnt. Þrátt fyrir þessa staðbundnu skaða hefur refur væntanlega lítil sem engin áhrif á æðarstofninn í heild. Áhrif á aðra stofna s.s. mófugla eru erfiðari að greina, en sumir eru meir að segja í vexti s.s. jaðrakan eins og ég nefndi að ofan.

Vandamálið er að oft geta þessi áhrif geta fallið saman við önnur áhrif s.s. vegna hlýnunarinnar á undanförnum árum, ætisskort annarra tegunda s.s. sílamáfs, viðkomubrests mófugla vegna hausthreta o.s.frv.

Það er því  í raun nauðsynlegt að gera talningar og mælingar á dýrastofnum og keyra saman með öðrum þáttum s.s. veðráttu til að hægt sé að draga fram þau áhrif sem t.d. refir hafa á aðrar tegundir. Annað er hálfgert fálm.

Meginröksemdin fyrir refaveiðum er að verið sé að koma í veg fyrir skaðsemi. Sumir halda því líka fram að það sé til að halda jafnvæginu í náttúrunni, sem er röksemd sem ég gef lítið fyrir...

Til að hægt sé að meta skaðsemi - fjárhagslega eða tilfinningalega þarf einhvern kvarða og hann fæst ekki nema með einhverjum mælingum. Það getur hvort heldur eð verið magn æðardúns eða fuglasöngs.

Eftir sem áður þarf að afla upplýsinganna og þá er hægt að fara að spá í hvort aðgerða sé þörf og síðast en ekki síst hvort þær gagnist. Er t.d. einhverjum greiði gerður með ómarkvissum veiðum sem gera ekki annað en að halda refastofni í kjörstærð???

[Haraldur Rafn Ingvason, 29.2.2012 kl. 16:06]

Í stað haushreta átti  náttúrlega að standa vorhreta... (lesa yfir áður en maður ýtir á "senda")

[Haraldur Rafn Ingvason, 1.3.2012 kl. 13:46]

Þeir á Hlaði gripu boltann á lofti...

http://hlad.is/forums/comments.php?forumid=2&threadid=191768